Wat is de Rodopen smalspoorlijn?
De Rodopen smalspoorlijn, vooral bekend als de ‘Rodope Narrow Gauge Railway’, is een historische smalspoorlijn gelegen in het Rodopegebergte in Bulgarije. Het is een van de mooiste en meest bijzondere spoorlijnen in Europa, met een rijke geschiedenis.
De lijn gaat van het beginstation Septemvri (tussen Pazardzjik en Kostenets) via Velingrad, Yakoruda, Belitsa en Bansko naar Dobrinishte, wat in totaal 125 km is.
De smalspoorlijn werd gebouwd in de late 19e eeuw en diende als een belangrijke verbinding tussen de kleine dorpen en steden in de Rodopen-bergen. Het was van vitaal belang voor het vervoer van passagiers, goederen en grondstoffen zoals hout en mineralen.
Tegenwoordig wordt de Rodopen smalspoorlijn voornamelijk gebruikt voor toeristische doeleinden, waarbij reizigers de mogelijkheid krijgen om een nostalgische reis terug in de tijd te maken. De trein rijdt door prachtige landschappen, langs kronkelende rivieren, dichte bossen en dorpjes.
Er zijn vele mooie vergezichten, mooie natuur en rotsformaties onderweg te zien. Ook ligt het hoogstgelegen treinstation van de Balkan aan deze lijn: het station Avramovo.
De treinen die op de Rodopen smalspoorlijn rijden zijn oud, maar goed onderhouden, waardoor de ervaring nog authentieker wordt. Je kunt onderweg genieten van het geluid en het ritme van de wielen op de rails, terwijl je de schoonheid van de bergen kunt bewonderen.
De Rodopen smalspoorlijn is een populaire attractie geworden voor zowel binnenlandse als buitenlandse toeristen die op zoek zijn naar een unieke reiservaring in Bulgarije. Het biedt niet alleen een kans om het prachtige landschap van de Rodope-bergen te verkennen, maar ook om een glimp op te vangen van de rijke geschiedenis en cultuur van de regio.
Wat bijzonder is aan deze spoorlijn, is dat het volledig met de hand is aangelegd, 24 uur per dag door honderden arbeiders.
Maar ook is de breedte van het spoor bijzonder, wat ervoor zorgt dat de trein niet hard kan rijden in de bergen.
Bezienswaardigheden langs de lijn
De lijn Septemvri - Dobrinishte is een nationale schat met zijn geschiedenis, technische parameters en landschap. Het verbindt de mooiste bergen van het land met elkaar, en vanaf elk station beginnen wandelpaden naar natuurlijke en historische bezienswaardigheden.
Zo zijn er het mineraalwater van Varvara, het laatst gevallen Rodope-fort Tsepina en de tapijtwerkplaats in Kostandovo, waarvan de tapijten een aantal paleizen sieren in West-Europa.
Maar denk ook aan de kuuroordhoofdstad van de Balkan: Velingrad.
Ook het resort Yundola, het meest zuidelijke Rodope-fort Kalyata bij Yakoruda, Treshtenik met zijn vele paden naar de hogere delen van Rila, het Berenpark bij Belitsa en het digital nomad paradijs Semkovo zijn nabij de spoorlijn te vinden.
En dan hebben we het nog niet eens gehad over het resort dorp Banya, Razlog (de stad tussen de drie bergen met de oudste Bulgaarse kalender), de skihoofdstad van de Balkan Bansko en Dobrinishte met zijn mineraalwater en skiresort!
Een korte geschiedenisles
De geschiedenis van de lijn gaat terug tot 1921.
De aanleg van de spoorlijn begon in 1921 op aandringen van het Bulgaarse leger en het Ministerie van Bosbouw met als doel het transporteren van de bosvoorraad in de bergen. Ook werd het gebruikt voor de mijnbouw in de regio.
Door het bergachtige terrein werd gekozen voor een smalle spoorbreedte van slechts 760 mm.
Deze wordt nu nog steeds gebruikt, vandaar de naam smalspoorlijn.
De eerste treinen op de lijn werden getrokken door stoomlocomotieven en de passagiersrijtuigen hadden houten stoelen. Eén van de eerste rijtuigen is tot op de dag van vandaag bewaard gebleven en wordt gebruikt voor bijzondere attractieritten.
In de jaren 70 produceerde de wagenfabriek in Dryanovo op verzoek van BDZ (de Bulgaarse spoorwegmaatschappij) nieuwe moderne wagens voor de lijn Septemvri - Dobrinishte.
Ze zijn uitgerust met gestoffeerde stoelen en verwarming, veel comfortabeler dan de oude rijtuigen met houten banken en houtverwarming. Deze wagons verzorgen de passagierstreinen op de lijn en worden elke vijf jaar grondig gerepareerd en gemoderniseerd.
Tegenwoordig zijn ze uitgerust met stopcontacten, LED-verlichting, comfortabele stoelen met armleuningen en soms gordijnen.
Hoe en waar kan ik tickets kopen?
De dienstregeling kun je online vinden via de website van de Bulgaarse spoorwegmaatschappij (BDZ).
Tickets kun je kopen via de de website van BDZ (onderstaande knop) of in de trein zelf (alleen contant). Houd er wel rekening mee dat het druk kan zijn in het hoogseizoen, met name in de zomer.
Ga je tot aan station Septemvri of stap je hier juist op? Dan kun je hier eenvoudig overstappen op treinen naar de grote steden, zoals Sofia, Plovdiv en Varna.